Lammerperiode
LAMMERPERIODE.
----------------------
A) DRACHTIGE OOIEN.
----------------------------
Tijdens de eerste 3 maanden van de dracht, hoeven weinig eisen gesteld aan de voeding van de ooien en is de weidegang vaak voldoende.
Vanaf de derde maand gaan de vruchten zich sterk ontwikkelen. Daardoor neemt de inhoud van het maagdarmkanaal af waardoor de voedselopname daalt. Ongeveer 4 à 5 weken voor het werpen is het dus aan te bevelen al enig krachtvoeder te verstrekken.
Niet teveel maar de dosering wel stilaan opvoeren naargelang de geboorte nadert. Naast het krachtvoeder ook al wat hooi verstrekken en zeker voldoende water. (Controleer regelmatig de conditie van de ooi). Als de weersomstandigheden niet te bar zijn kunnen de ooien nog dagelijks de weide op.
Het is toch geraadzaam de dieren een week voor het aflammeren op te stallen zodat je ze beter onder toezicht hebt.
Tast af en toe naar de uierzwelling die voelbaar wordt ongeveer 4 weken voor het werpen.
Het is ook aan te bevelen de ooien een 4-tal weken vóór het lammeren te laten inenten tegen “HET BLOED” (enterotoxemie) waardoor de antistoffen in het bloed van de ooi stijgen. Deze antistoffen worden door de ooien met de biest (eerstse melk of colostrum na het lammeren) uitgescheiden en door de lammetjes opgenomen waardoor ze een bescherming van 12 weken opbouwen. “ HET BLOED” ook “WEELDEZIEKTE” genoemd, wordt gekenmerkt door plotselinge sterfte van een dier zonder echte ziekteverschijnselen. Vooral snelgroeiende lammeren van 4 à 5 weken kunnen het slachtoffer zijn, maar ook schapen van alle leeftijden kunnen getroffen worden.
B) HET AFLAMMEREN.
---------------------------------------
December, januari de lammerperiode komt eraan. De spannendste maar de leukste periode van het jaar. Want iedere fokker kijkt vol spanning uit naar het nieuwe leven dat gaat geboren worden.
En de vragen die hem bezighouden: “wat zal het worden en…hoe zal het gaan” zullen snel beantwoord worden.
De draagtijd van een ooi is gemiddeld 145 dagen.
Geboortefases:
1) VOORBEREIDINGSFASE: de uier schiet vol melk. De uier en de spenen staan gespannen. De vulva gaat meer zwellen en wordt ook roder.
2) ONTSLUITINGSFASE: deze fase duurt enkele uren. De ooi gaat zich afzonderen, ze is onrustig, gaat liggen en staan, draait rond en krabt met de voorpoten. De lichaamstemperatuur daalt (koude oren en de lichaamsvorm verandert, de lammeren zakken. De eerste weeën komen eraan en de ooi gaat af en toe persen. De waterblaas wordt uitgedreven zodat de geboorteweg zich verder kan openen. Nu mag de geboorte van het lam niet lang meer uitblijven want het geboortekanaal ontsluit.
3) UITDRIJVINGSFASE: de ooi gaat heviger persen, ze kreunt en krult af en toe haar lip omhoog en mekkert.
Dit mag max. 1 uur duren. De voorpootjes en de neus van het lam verschijnen (als het het lam in de juist positie ligt) en na nog wat persarbeid wordt het lam geboren. Als het een tweeling is, zal het tweede lam nu ook snel ter wereld komen.
Hampshire Down lammeren kunnen er bij de geboorte bijna zwart uitzien, maar dat verandert snel.
4) NAGEBOORTEFASE: normaal komt 1 à 2 uur na de geboorte van het laatste lam de nageboorte af. (liefst snel uit de stal verwijderen).
Maak na de lammering het lammerhok proper en strooi rijkelijk stro.
Indien een lammering niet vordert of de positie van het lam is niet correct, vraag dan hulp van de dierenarts. Zo kan je ooi en lam dikwijls redden !!!
C) EERSTE ZORGEN NA HET LAMMEREN.
--------------------------------------------------
1) Het pasgeboren lam wordt vóór de moeder gelegd die het zal drooglikken. Door het likken wordt de bloedsomloop gestimuleerd en de lichaamstemperatuur op peil gehouden.
2) Het jonge dier gaat op zoek naar de uier (trek zelf eerst de uier door en controleer op melk). De eerste melk (= biest) is van levensbelang voor het pasgeboren lam want deze biest bevat antistoffen, de nodige vitaminen en is rijk aan energie.
3) Zwak geboren lammeren geven we afgetapte biest van de moeder via een flesje of een sonde en leggen ze onder een verwarmingslamp (dit is geen overbodige luxe). In de eerste 24 uur na de geboorte moet een lam zeker 4 x 25 à 30 ml biest per kilogram lichaamsgewicht krijgen. Indien de ooi niet genoeg biest heeft, kan ingevroren koeienbiest of kunstbiest een redmiddel zijn. Ingevroren biest wordt verwarmd “au –bain-marie” tot 39°.
4) De navel van het lam zo snel mogelijk ontsmetten.
5) De ooi ontwormen.
6) Controle op moeder en lam: hou in de gaten dat de ooi het nog onstabiele lam niet vertrappelt of er niet gaat opliggen.
7) Zorg ervoor dat het lam niet in de drinkbak kan terechtkomen.
Verzorg de eerste weken de ooi goed. Geef krachtvoeder, goed hooi en zorg steeds voor zuiver water want nu kan de ooi wel tot 10 liter water per dag drinken. Strooi regelmatig bij met stro zodat de dieren steeds proper zitten.
Na enkele dagen merk je hoe snel een Hampshire Down lam groeit, een klein gerimpeld lam evolueert na enkele dagen tot een goedgevuld en springlevend diertje.
D) BIJ DE GEBOORTE HOU JE VOLGENDE ZAKEN BIJ DE HAND.
----------------------------------------------------------------------------
1) Lauw water met detol en zuivere handdoeken.
2) Ontsmettingsmiddel.
3) Glijmiddel.
4) Biest (ingevroren of kunstbiest + flesje of sonde).
5) Verwarmingslamp.